112_Zecc_Architecten-transformation-Werkspoor_factor.JPG

Werkspoorfabriek

The industry of making

De Werkspoorfabriek
In het Werkspoorkwartier van Utrecht bevindt zich een immense industriële loods van 175 meter lang. De fabriek is samen met een aantal andere gebouwen onderdeel van het oude Werkspoor. Hier werden grootschalige staalconstructies verwerkt voor weg en waterbouw. De meeste gebouwen zijn inmiddels gesloopt, maar samen met de Werkspoorkathedraal vormt het gebouw de aanjager van het gebied en is het een symbool voor circulaire gebiedsontwikkeling. In 2018 won het werkspoorkwartier de ABN AMRO Circular Economy Award. De Werkspoorfabriek is geen monument, maar een zeer kenmerkend grootschalig voorbeeld van industrieel erfgoed. De opdrachtgever is de uitdaging aangegaan om het gebouw te behouden en te activeren met een breed pallet aan werk gerelateerde functies. De Werkspoorfabriek maakt onderdeel uit van een ensemble van bestaande gebouwen en het Hof van Cartesius, een circulaire broedplaats. Voor Utrecht is het een unieke plek, waarbij heden en verleden op een inspirerende wijze aan elkaar worden gekoppeld.

Functies
In de Werkspoorfabriek zit een scala aan bedrijven van creatieve zelfstandigen tot de grote bierbrouwerij De Leckere. De bedrijven vormen samen een community in de creatieve sector en maakindustrie. Er is horeca en een eventspace om ontmoetingen te stimuleren van verschillende bedrijven, die zich richten op het leerproces van het ‘maken’. Voorbeelden hiervan zijn het opleidingscentrum van Baars & Bloemhoff en Parts On Demand, waar innovatie plaatsvindt op het gebied van 3D printen. Deze bedrijven zijn gevestigd op de begane grond en hebben allen een eigen nieuwe industriële entree. Deze ruimtes zijn dubbel hoog en voorzien van een entresolvloer. Op de 2e en 3e verdieping bevindt zich De Stadstuin. Deze organisatie activeert de community en verhuurt ruimtes aan kleinere en middelgrote creatieve bedrijven. Op de kop van het gebouw is een grote multifunctionele ruimte gemaakt voor diverse doeleinden: feesten, lezingen, workshops en vergaderen met fantastisch uitzicht op het Amsterdam Rijnkanaal. Deze ruimte maakt een breed publiek gebruik van het gebouw mogelijk en toont de ruwheid van het Werkspoorverleden. De oude kraanbaan is behouden en de geur van het verleden is nog aanwezig. Er zijn diverse nieuwe gevelopeningen in de bestaande gevels ten behoeve van de nieuwe functies. Deze openen het gebouw en dragen bij aan de levendige wisselwerking tussen binnen en buiten. Belangrijkste doel is activeren van het gebied, het gebouw en de mensen die hier samen werken, denken, leren en maken. Er is zelfs plek gevonden voor het onderbrengen van een klein museum, die het verhaal vertelt over het verleden van Werkspoor en de naastgelegen arbeiderswijk Zuilen.

Concept
Het idee was om binnen de vrije industriële ruimte van 175x25x15 meter een nieuwe structuur aan te brengen waarin bedrijven van verschillende omvang en activiteit zich kunnen vestigen. Zonder dat hierbij het industriële karakter, doorzichten en de lengtewerking worden doorbroken. Om het hoge ambitieniveau te kunnen halen is plaatselijk veel oppervlakte toegevoegd om op andere plekken juist zoveel mogelijk ruimtelijkheid te behouden. Van grote entreeruimten tot kleine eenheden, steeds wisselend qua beleving en uitzicht. Het geheel vormt een grote inspirerende ontdekkingsreis voor gebruikers en bezoekers. Het is een fabriek van verschillende bedrijven ruimtelijk en visueel aan elkaar verbonden. Bij de centrale entree is de volledige hoogte van de loods te zien en twee immense trappen, die je naar boven begeleiden. De kenmerkende lichtstraten en doorlopende stalen vensters zijn gerestaureerd en voorzien van isolatieglas. Het idee is dat met de ingrepen in de gevels en de toegevoegde nieuwe structuur van open vloeren kan worden ingespeeld op een wisselende vraag in de toekomst.

Gevels
Er zijn diverse nieuwe gevelopeningen gemaakt met het belang dat het karakter niet verloren zou gaan. Er zijn diverse nieuwe toegangen gemaakt om het gebouw te ontsluiten en de activeren. 2 op de kop en een hoofdentree in het midden. In de lange gevel zijn verder diverse toegangen gemaakt voor bedrijven, die zich op de begane grond bevinden. De centrale entree biedt toegang aan de bedrijven op de 2e en 3e verdieping. De nieuwe vensters op de 2e verdieping, die uitzicht en daglicht bieden, liggen in het vlak van het metselwerk en zijn daarmee onderdeel van het volume. De entrees daarentegen “liggen op” de gevel om zo in de lengterichting ook herkenbaar te zijn. Deze entrees zijn uitgevoerd als grote industriële schuifdeuren met daarbinnen een loopdeur. De hoofdentree steekt nog wat verder uit en is ook hoger dan de nevenentrees. Hierdoor ontstaat er een heldere hiërarchie in de gevel. Door vorm en positie is het duidelijk wat bestaande en nieuwe gevelopeningen zijn en ontstaat er een heldere historische gelaagdheid.

Circulair en flexibel
De open vloer op de 2e en 3e verdieping zijn ingevuld met flexibele units van hout en glas. Samen met Respace heeft Zecc een configuratie bedacht van een modulair bouwsysteem binnen het bestaande ritme van de 175 meter lange loods. Het houten bouwsysteem van Respace is flexibel en kan eenvoudig worden aangepast of herplaatst. Het systeem is 100% circulair en wordt zonder schroef- en/of lijmverbindingen in elkaar gezet. Het geheel vormt een ruimtelijke wereld met bruggetjes, trappen en doorzichten. Het ritme van de bestaande stalen spanten vormde het uitgangspunt, maar daar is een extra dimensie aan toegevoegd.

Duurzaamheid
Naast Circulair en flexibel, is het volledige gebouw geïsoleerd, voorzien van isolatieglas en ligt het dak volledig vol met PV-panelen. Voor het terrein heeft Flux Landscape een diagonaal grid ontworpen met groene invullingen, zodat het gebied rondom het gebouw toegankelijk is. Deze oplossing is hetzelfde als bij de naastgelegen Werkspoorkathedraal, waarmee de twee gebouwen middels een ‘tapijt’ met elkaar worden verbonden. Alle hekken zijn van het terrein verwijderd en het gebouw opent zich naar zijn omgeving. Het Werkspoorkwartier is een voorbeeld van een duurzame industriële gebiedstransformatie. Het Werkspoorkwartier is inmiddels het populairste werkgebied voor creatief en ondernemend Utrecht. De komende jaren wordt er hard gewerkt aan een serie initiatieven waarin wordt samengewerkt met partijen die in het gebied actief zijn. Zecc is zelf gevestigd in de Werkspoorkathedraal en zo betrokken geraakt bij de Werkspoorfabriek.

De opdrachtgever over De Werkspoorfabriek
Opdrachtgever Bob Scherrenberg, Overvecht Vastgoed
“Als Utrechts familiebedrijf hebben wij ons voor lange tijd verbonden aan Werkspoorkwartier. We dragen bij aan de transformatie van het gebied door de herontwikkeling van industriële panden waarin werken, leren, experimenteren en ontmoeten samenkomen. We geloven in de kracht van samenwerking en kruisbestuiving. Dit is terug te zien in het ontwerp. Ontmoeting wordt gefaciliteerd door ruim opgezette verkeersruimtes. Een eventspace en skybox bieden ruimte voor bijeenkomsten, waar ook externen welkom zijn. In de hoofdentree van het gebouw zit koffiebar Pluck die voor iedereen toegankelijk is. Om de relatie met publiek, de historie en de omliggende wijk te versterken is het Museum van Zuilen in de Werkspoorfabriek gehuisvest. Exploitant De Stadstuin is de drijvende kracht in het faciliteren van ontmoeting tussen alle huurders en externe bezoekers. Naast verhuur en beheer vervullen zij de rol van verbinder. Door gerichte programmering voor de huurders en bredere events zorgen zij voor de “software” van een stimulerende werkomgeving.
De synergie tussen ontwerp en programmering is essentieel. Dat maakt ons een uitdagende opdrachtgever die adaptief vermogen eist in het ontwerpproces. Zecc is er goed in geslaagd ruimte te creëren voor wensen en actieve inbreng van toekomstige gebruikers. Waar er in eerste instantie sprake was van een bovenetage met basic casco units, is gaandeweg in het proces gekozen voor de realisatie van een circulair box in box principe, ontworpen en gebouwd door Respace. Wunderhund tekende voor de inrichting van de entree en de gemeenschappelijke ruimtes en Flux voor de inrichting van de buitenruimte. Ruimhartige samenwerking heeft geresulteerd in een ruimhartig gebouw waar huurders en bezoekers zich welkom voelen. Dit leidt nu al tot prachtige dwarsverbanden en tot een voelbare energie!”

Beelden: Stijn Poelstra
Beeld Baars & Bloemhoff: Wouter van der Sar

locatie:
Utrecht
categorie:
Transformaties
m2:
9.200
opdrachtgever:
Overvecht Vastgoed
Team:
Van Kessel Bouw, Respace, Kijk op Bouwen, Baas B.V, H2O Installatietechniek, Van Roekel & van Roekel, Wunderhund, Flux Landscape
programma:
creatieve bedrijven, maakindustrie, bierbrouwerij
periode:
2016 - 2019
Download PDF
Werkspoor_factory-historical_photo-01.jpg
15_Zecc_Architecten-transformation-Werkspoor_factor.JPG
13_Zecc_Architecten-transformation-Werkspoor_factor.JPG
51_Zecc_Architecten-transformation-Werkspoor_factor.JPG
Zecc_Architecten-transformation-Werkspoor_factory-p.jpg
19_Zecc_Architecten-transformation-Werkspoor_factor.JPG
Zecc_Architecten-transformation-Werkspoor_factory-B.jpg
21_Zecc_Architecten-transformation-Werkspoor_factor.JPG
22_Zecc_Architecten-transformation-Werkspoor_factor.JPG
Zecc_Architecten-transformation-Werkspoor_factory-d.jpg
18_Zecc_Architecten-transformation-Werkspoor_factor.JPG
20_Zecc_Architecten-transformation-Werkspoor_factor.JPG
23_Zecc_Architecten-transformation-Werkspoor_factor.JPG
26_Zecc_Architecten-transformation-Werkspoor_factor.JPG
24_Zecc_Architecten-transformation-Werkspoor_factor.JPG
14_Zecc_Architecten-transformation-Werkspoor_factor.JPG
25_Zecc_Architecten-transformation-Werkspoor_factor.JPG
17_Zecc_Architecten-transformation-Werkspoor_factor.JPG
5Werkspoor_factory-Zecc-transformation-beer_brewery-.JPG
11Werkspoor_factory-Zecc-transformation-beer_brewery.JPG

Meer Transformaties

  • 4Zecc_Architecten-transformation-Water_tower-housing.JPG

    Watertoren Utrecht

    locatie:
    Utrecht
    categorie:
    Transformaties, Particulier, Interieur
    m2:
    920
    opdrachtgever:
    Particulier
    Team:
    R&R Bouw, Neveschips, IMd, FMax-Isaac, DGMR
    programma:
    exclusief woonhuis, 3 appartementen, commerciële ruimte
    periode:
    2012 - 2022
  • Zecc-Gemeentehuis-Renswoude-City_Hall-exterior-head.JPG

    Gemeentehuis Renswoude

    locatie:
    Renswoude
    categorie:
    Transformaties, Interieur, Publieke gebouwen
    m2:
    1.060
    opdrachtgever:
    Gemeente Renswoude
    Team:
    Van Vliet Bouwmanagement, M3E, IBT, Gemeente Renswoude, Bouwbedrijf Osnabrugge, IRP Bouwadvies
    programma:
    Raadhuis, kantoren
    periode:
    2020 - 2023
  • Zecc-Coberco-fabriek-Arnhem-housing-interior-hall.jpg

    Cobercofabriek Arnhem

    locatie:
    Arnhem
    categorie:
    Transformaties, Interieur, Publieke gebouwen, Gebiedsontwikkeling
    m2:
    16.000
    opdrachtgever:
    BPD Ontwikkeling
    Team:
    Delva landscape, Orange architects, Studiospacious
    programma:
    66 appartementen, 30 ggb
    periode:
    2022 - heden
  • Zecc-Duvelhof-housing-transformation-Tilburg-courty.jpg

    Duvelhof Tilburg

    locatie:
    Tilburg
    categorie:
    Woningbouw, Transformaties, Publieke gebouwen, Gebiedsontwikkeling
    m2:
    8.100
    Team:
    Studio REDD, Nico de bont, Hazenberg Bouw, De Bouwecoloog
    programma:
    creatieve ateliers, 20 appartementen, commerciële ruimte, ondergronds parkeren
    periode:
    2020 - heden
  • 01-Zecc_Architecten-Tweede_Kamer-parliament-transfo.JPG

    Tijdelijke Huisvesting Tweede Kamer

    locatie:
    Den Haag
    categorie:
    Transformaties, Interieur, Publieke gebouwen
    m2:
    80.000
    opdrachtgever:
    Rijksvastgoedbedrijf
    Team:
    Strukton Worksphere
    programma:
    publieke entree, plenaire zaal, commissiezalen, kantoren, restaurants en horeca
    periode:
    2017 - 2021
  • 10Zecc_architecten-Onderdelenloods-transformation-Utr.jpg

    Onderdelenloods

    locatie:
    Utrecht
    categorie:
    Transformaties, Interieur, Gebiedsontwikkeling
    m2:
    1.700
    opdrachtgever:
    Zecc Vastgoed BV
    Team:
    R&R Bouw
    programma:
    5 kantoorstudio's
    periode:
    2021 - heden
  • De_Vasim-Zecc-transformation-grand_opening-lijst.jpg

    De Vasim

    locatie:
    Nijmegen
    categorie:
    Transformaties, Publieke gebouwen
    m2:
    12.000
    Team:
    Lingotto, KlokGroep, ZUS [Zones Urbaines Sensibles]
    programma:
    ruimte voor creatieve bedrijven, cultuur, sport, evenementen en horeca
    periode:
    2021 - heden
  • 01-Zecc_Architecten-Bergen-Family_Farmhouse-Stolpbo.jpg

    Stolpboerderij Bergen

    locatie:
    Bergen
    categorie:
    Transformaties, Particulier, Interieur
    opdrachtgever:
    Particulier
    Team:
    BOOM landscape
    programma:
    Hedendaags familiehuis
    periode:
    2022 - heden
  • Zecc-Bibliotheek_Utrecht-KH-003_TITLE.jpg

    Interieur Bibliotheek Neude

    locatie:
    Utrecht
    categorie:
    Transformaties, Interieur, Publieke gebouwen
    m2:
    9.000
    opdrachtgever:
    De Bibliotheek Utrecht
    Team:
    Rijnboutt, Jurriens B.V. maar! bouwmanagement, Coors, Keijsers, Gispen
    programma:
    bibliotheek, kantoren, horeca, vergaderzalen, auditorium
    periode:
    2015 - 2020
  • 01-Zecc_Architecten-Utrecht-house-steel-craft.JPG

    Steel Craft House

    locatie:
    Utrecht
    categorie:
    Transformaties, Particulier
    m2:
    120
    opdrachtgever:
    R. Manders en H. Caspersen
    Team:
    staalstudio, vrienden, vof de Bouwmaat
    programma:
    woning
    periode:
    2011 - 2020
  • 02_Spoorzone_Zwolle.jpg

    Visie De Loodsen - Spoorzone Zwolle

    locatie:
    Spoorzone Zwolle
    categorie:
    Transformaties, Gebiedsontwikkeling
    m2:
    78.000
    opdrachtgever:
    NS / Museum de Fundatie / ArtEZ / Cibap / Gemeente Zwolle
    Team:
    BGSV
    programma:
    museum, onderwijs, creatieve en culturele bedrijvigheid, innovatie district, wonen, kantoor, culturele voorzieningen, horeca, exposities en tentoonstellingen
    periode:
    2021-2022
  • 6Herbestemming_wonen_werken-project-23-Herbestemmin.jpg

    Woonkerk XL

    locatie:
    Utrecht
    categorie:
    Transformaties, Particulier, Interieur
    m2:
    475
    opdrachtgever:
    Particulier
    Team:
    Rietveld interieurbouw
    programma:
    Transformatie kerk tot ruimtelijk woonhuis
    periode:
    2007-2009
  • 1Zecc_Architecten-Ruimzicht_Den_Haag-48.jpg

    Ruimzicht Den Haag

    locatie:
    Den Haag
    categorie:
    Woningbouw, Transformaties
    opdrachtgever:
    Staedion/ Heijmans Vastgoed
    programma:
    81 sociale huurwoningen, commerciële plint
    periode:
    2020 - heden
  • 15-Zecc_Architecten-GAK_gebouw-Amsterdam-transforma.JPG

    GAK middendeel

    locatie:
    Amsterdam
    categorie:
    Transformaties, Interieur, Publieke gebouwen
    m2:
    10.000
    opdrachtgever:
    Steenvastgoed
    Team:
    WDJArchitecten, ABT, DPA, Huygen
    programma:
    120 hotelkamers, lounge
    periode:
    2015 - 2020
  • CAB-Cartesius-transformation-old-masonry-Zecc_Archi.jpg

    Transformatie CAB Cartesiusdriehoek

    locatie:
    Utrecht
    categorie:
    Transformaties, Publieke gebouwen, Gebiedsontwikkeling
    opdrachtgever:
    BPD / Lingotto
    Team:
    ZUS, CCO, Arup
    programma:
    leisure, maak industrie, appartementen
    periode:
    2017 - 2018
  • 52_Zecc_Architecten-transformation-Werkspoor_factor.JPG

    Werkspoorfabriek

    locatie:
    Utrecht
    categorie:
    Transformaties
    m2:
    9.200
    opdrachtgever:
    Overvecht Vastgoed
    Team:
    Van Kessel Bouw, Respace, Kijk op Bouwen, Baas B.V, H2O Installatietechniek, Van Roekel & van Roekel, Wunderhund, Flux Landscape
    programma:
    creatieve bedrijven, maakindustrie, bierbrouwerij
    periode:
    2016 - 2019
  • 4Zecc_Architecten-transformation-Tweede_Daalsedijk-f.JPG

    Herbestemming Wagenmakerij

    locatie:
    Utrecht
    categorie:
    Transformaties
    m2:
    1.200
    opdrachtgever:
    NS-Stations
    Team:
    Except, Aversch, Nieman
    programma:
    kantoren, multifunctioneel gebouw
    periode:
    2015 - 2017
  • Boothstraat-Zecc-transformation-masonry_lamellae-04.JPG

    Studentenhuisvesting

    locatie:
    Utrecht
    categorie:
    Woningbouw, Transformaties
    Team:
    Versteeg Utrecht
    programma:
    studentenhuisvesting
    periode:
    2014 - 2016
  • santpoort_zecc_wonen_cortenstaal_spoorhuis01.jpg

    Spoorhuis

    locatie:
    Santpoort
    categorie:
    Transformaties, Particulier, Interieur
    m2:
    100
    opdrachtgever:
    Particulier
    Team:
    STUDIO JEROEN VAN ZWETSELAAR
    periode:
    2009 - 2012
  • Zecc_Architecten_Woonboerderij_Utrecht_wood_concret.jpg

    Woonboerderij

    locatie:
    provincie Utrecht
    categorie:
    Transformaties, Particulier, Interieur
    m2:
    950
    opdrachtgever:
    Particulier
    Team:
    STUDIO JEROEN VAN ZWETSELAAR, Van Rhenen, BOOM
    programma:
    woonhuis, kantoor, atelier
    periode:
    2013 - 2016
  • appartement_kapel_kerk_monument_utrecht_herbestemmi.jpg

    Woonkapel

    locatie:
    Utrecht
    categorie:
    Transformaties, Particulier, Interieur
    m2:
    250
    opdrachtgever:
    Particulier
    Team:
    Thesis Bouw Nieuwegein
    programma:
    woonhuis
    periode:
    2006 - 2007
  • 1NH_hotel_27_.JPG

    Sidewall(k)

    locatie:
    Utrecht
    categorie:
    Transformaties, Publieke gebouwen
    opdrachtgever:
    Gemeente Utrecht
    Team:
    Bouwbedrijf van den Engel
    programma:
    Gevel van hergebruikte stoeptegels
    periode:
    2012 - 2014
  • 19Zecc_Herbestemming_exterieur_Drents_Archief_Assen.jpg

    Drents Archief 3.0

    locatie:
    Assen
    categorie:
    Transformaties, Interieur, Publieke gebouwen
    m2:
    3.300
    opdrachtgever:
    Rijksvastgoedbedrijf en Drents Archief
    Team:
    Brands Bouwgroep B.V.
    programma:
    Openbaar archief
    periode:
    2010 - 2012
  • 2zecc_architects-water_tower-den_bosch-transformatio.JPG

    Watertoren

    locatie:
    Den Bosch
    categorie:
    Transformaties
    opdrachtgever:
    BOEi
    Team:
    BAM Utiliteitsbouw, Schakel & Schrale
    programma:
    Kantoren & horeca
    periode:
    2011 - 2014
  • Zecc_Architecten-Mout-Hilversum-Eurobioscoop-food_h.JPG

    Foodhall MOUT met Brouwerij

    locatie:
    Hilversum
    categorie:
    Transformaties, Publieke gebouwen
    m2:
    1.000
    opdrachtgever:
    Teus Kroon
    programma:
    Foodhall, Gooische bierbrouwerij
    periode:
    2016 - 2017
  • Zecc_Architecten-transformation-housing-masonry-Ams.jpg

    Studie Herontwikkeling Telefoongebouw

    locatie:
    Amsterdam
    categorie:
    Woningbouw, Transformaties
    m2:
    3.300
    opdrachtgever:
    Aham Vastgoed
    Team:
    Van Rossum
    programma:
    appartementen
    periode:
    2016 (selectie)
  • 4StJansklooster_zecc_monument_vitens_watertoren_her.JPG

    Uitkijktoren Sint Jansklooster

    locatie:
    Sint Jansklooster
    categorie:
    Transformaties, Interieur, Publieke gebouwen
    opdrachtgever:
    BOEi / Vitens en Natuurmonumenten
    programma:
    Uitkijktoren
    periode:
    2007 - 2014
  • 2Zecc_Architecten-Polygonale_Loods-transformation-re.JPG

    Polygonale Loods

    locatie:
    Tilburg
    categorie:
    Transformaties, Publieke gebouwen
    m2:
    1.500
    opdrachtgever:
    BOEi
    Team:
    EVE, BAM, Hugo Interieurvormgeving
    programma:
    restaurant, evenementenruimte
    periode:
    2015 - 2017
  • 5energieneutraal_monument_enul_driebergen_zecc_part.jpg

    Duurzaam Monument

    locatie:
    Driebergen
    categorie:
    Transformaties, Particulier
    opdrachtgever:
    Particulier / Stichting Duurzaam Renoveren van Historische Gebouwen
    programma:
    woonhuis
    periode:
    2009 - 2010
  • Zecc-transformation-water_tower-monument-house-Soes.jpg

    Woonwatertoren

    locatie:
    Soest
    categorie:
    Transformaties, Particulier, Interieur
    m2:
    280
    opdrachtgever:
    Particulier
    Team:
    Plegt-Vos. Middelkoop
    programma:
    woonhuis
    periode:
    2002 - 2004
  • 1Zecc_Klushuis_Rolf_FR_Pompstraat_Rotterdam_architec.jpg

    Zwarte parel

    locatie:
    Rotterdam
    categorie:
    Transformaties, Particulier
    opdrachtgever:
    Particulier
    Team:
    Studio Rolf.fr
    programma:
    woning en atelier
    periode:
    2008 - 2012