Interieur Bibliotheek Neude

De oorspronkelijke ornamentiek van het postkantoor was leidend tijdens het ontwerpproces. Er is gekozen voor meubels met klassieke lijnen die de rust van het gebouw benadrukken zodanig geplaatst dat daglicht diep in het gebouw kan doordringen. Door lagere boekenkasten in het midden te plaatsen en hogere kasten langs de wanden blijft ook het overzicht en de ruimtelijkheid behouden. De houten afwerking van de boekenkasten zorgen voor warme tinten. Op de verdiepingen is de ornamentiek aanmerkelijk soberder dan in de hal. De inrichting past zich daarop aan, de kleur van de houten boekenkasten wordt lichter naarmate je hoger in het gebouw komt. Niets leidt het oog van de bezoeker nog af om de historische omgeving in zich op te nemen.

Ontsluiten
Lopen door de bibliotheek is als een ontdekkingsreis door bijzondere kamers en ruimten. Van de klassieke boekenzaal tot de speels ingedeelde kinderafdeling. Verder zijn er studieruimten die met moderne glazen wanden zijn afgesloten. In het muziekatelier is een kleine tribune gemaakt met uitzicht over De Neude. De brasserie en het auditorium kijken uit op de Oudegracht. Er is een intieme filmzaal en een prachtige ‘klassieke’ studiezaal onder de houten kapconstructie met modern meubilair. Hier biedt een nieuw dakvenster een fenomenaal uitzicht over de oude binnenstad van Utrecht.
Om de bibliotheek fysiek en visueel te ontsluiten moest het casco zich ‘openen’ zodat bezoekers als vanzelfsprekend hun weg kunnen vinden. Daarom zijn vanuit de centrale hal zes nieuwe openingen gemaakt boven de kenmerkende historische deuren die voorheen gesloten bleven voor publiek.
De nieuwe lichtopeningen begeleiden bezoekers visueel naar de zijvleugels en nodigen uit om op reis te gaan door de bibliotheek. De spectaculaire roltrappen voeren via de verschillende etages tot in de prachtige kapverdieping. Door de grote vrije hoogte in de ruimten om de centrale hal kon in een aantal vertrekken insteekvloeren, podiumelementen of vaste meubels worden toegevoegd die spannende ruimten en intieme plekken creëren. Nieuwe openingen in de wanden om de centrale hal op de verdiepingen helpen de bezoeker zich te oriënteren.

Panorama Utrecht
De connectie met de stad lijkt als vanzelfsprekend in de architectuur verweven. Maar dat was niet altijd zo. Het postkantoor was in zichzelf gekeerd. Met de hal als centraal punt en nissen in de rondgangen die in verbinding stonden met het hart van het gebouw. Die inherente kwaliteit is behouden en de heldere opzet van de plattegronden is aangehouden. Deze kwaliteiten zijn echter versterkt en de bestaande oriëntatie is benut. Nieuwe doorzichten geven extra overzicht. Terwijl nieuwe doorgangen tussen de leeszalen een natuurlijke omloop creëren met telkens een ander panoramisch uitzicht over de historische binnenstad.

Zelfs de ‘zolder’ wordt gekenmerkt door openheid en verbinding. De kapverdieping is een volwaardig onderdeel van de bibliotheek. Tijdens het strippen van het gebouw werden historische spanten van de kap zichtbaar. De originele elementen zijn bewaard, soms geschilderd, soms met hun oude patina bepalen ze nu de sfeer in de studiezaal. Hier, net onder de kap, kunnen bezoekers alle facetten van de stad aanschouwen. Kijken ze door de glazen borstwering schuin naar beneden, dan zien ze mensen voorbijsnellen op De Neude. Terwijl ze door de daklichten de Domtoren ontwaren.

Historie treft 21e eeuw
De transformatie van het voormalige hoofdpostkantoor was een omvangrijke opdracht die Zecc en Rijnboutt op zorgvuldige wijze hebben vervuld. Daarbij was de samenwerking tussen de bureaus van groot belang. Beide verstonden elkaar in de dialoog over de transformatie en zijn er samen in geslaagd om een verbinding te creëren met de stad, het gebouw te ontsluiten en te openen naar de omgeving. Met de functieverandering die het rijksmonument heeft ondergaan is het nu weer toekomstbestendig en vormt het een verlengstuk van de stad waar jong, oud, studenten en werkenden elkaar ontmoeten. Een plek waar historie en de 21e eeuw samen komen.  

Beelden: Kees Hummel Fotografie 
Beelden bestaand: Stijn Poelstra